Thu hồi rẻ bán giá cao

Người dân đã có đơn kiến nghị gửi tới các cơ quan chức năng liên quan đến việc thu hồi đất để đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật (HTKT) khu đấu giá quyền sử dụng đất ở tại khu Đồng Tía, xóm Xá 1, tổ dân phố Đông Sơn, thị trấn Chúc Sơn, huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội. Phản ánh về việc UBND thị trấn Chúc Sơn ra thông báo và liên tục mời họp về việc thu hồi đất của người dân để làm dự án phân lô bán nền.

Theo phản ánh của người dân, họ hoàn toàn không được lấy ý kiến về chủ trương làm dự án trước khi triển khai. Chỉ cho đến khi có giấy mời dự họp để công khai cơ chế chính sách bồi thường GPMB thì người dân mới hay tin phần đất đang canh tác bấy lâu sẽ bị thu hồi với cái giá “rẻ như cho” để phân lô bán nền với giá cao gấp hàng chục, thậm chí là hàng trăm lần. Giá cả không hợp lý, quy trình triển khai thu hồi đất để thực hiện dự án còn nhiều khuất tất, không được thực hiện đầy đủ khiến người dân quyết liệt phản đối.

Dù vậy, UBND thị trấn Chúc Sơn vẫn liên tục mời họp để thông báo, vận động người dân ký chấp thuận phần kê khai tài sản hoa màu trên đất. Còn nếu hộ nào không đồng ý với phần kê khai tài sản hoa màu trên đất do UBND thị trấn Chúc Sơn kiểm đếm và đưa ra thì bị đe dọa sẽ cưỡng chế.

Trong phương án đền bù do Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Chương Mỹ đưa ra đối với dự án này thì đất nông nghiệp trồng lúa và trồng cây hàng năm được áp mức hơn 135.000 đồng/m2. Mức hỗ trợ đào tạo chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm là 675.000 đồng/m2. Còn trên thực tế giá bán một lô đất đang được phân lô bán nền cách dự án Đồng Tía 1 (nơi đất của người dân bị thu hồi) chỉ khoảng 50m lại có giá trị vài trăm triệu và có thể lên tới cả tỷ đồng/một lô đất. Thậm chí hiện có những lô đang được môi giới bất động sản chào giá 36 triệu đồng/m2.

“Nhà nước thu hồi đất để làm đường, làm trường học hay công trình công ích, phúc lợi hay quốc phòng chúng tôi không phản đối và sẵn sàng đóng góp, hiến đất. Nhưng thu hồi đất với cái giá chưa bằng một cân thịt lợn để đem đi phân lô bán nền nhằm kinh doanh kiếm lời với giá cao gấp hàng chục, hàng trăm lần lần thì chúng tôi không bao giờ đồng tình”. Bà B.T.H – người dân xóm Xá, tổ dân phố Đông Sơn, thị trấn Chúc Sơn (Chương Mỹ, Hà Nội) chia sẻ.

Đồng tình với quan điểm trên, nhiều hộ dân cũng cho rằng việc thu hồi đất với giá đền bù “rẻ bèo” để đầu tư cơ sở hạ tầng rồi đem bán với giá cao như vậy là bất hợp lý. Việc chính quyền địa phương lý giải thu hồi đất theo điểm d, khoản 3, điều 62, Luật Đất đai 2013 trong đó có nêu phục vụ “Dự án xây dựng khu đô thị mới, khu dân cư nông thôn mới; chỉnh trang đô thị, khu dân cư nông thôn” để thu hồi đất của dân mang đi bán là sự vận dụng “lách luật” để “cào bằng” mức giá thu hồi đất giữa các công trình công cộng và các công trình vì mục đích phát triển kinh tế có lợi nhuận. Đáng lý ra các dự án vì mục đích kinh tế thì phải thỏa thuận với người dân.

Nhiều khuất tất cần được làm sáng tỏ

Trao đổi với Phóng viên, người dân cũng phản ánh việc vào năm 2019, UBND huyện Chương Mỹ cũng thu hồi đất để làm dự án trường Tiểu học thị trấn Chúc Sơn B với mức giá được áp dụng chung là 135.000 đồng/m2. Khi được thông báo thu hồi đất làm trường học, người dân hoàn toàn đồng tình và việc GPMB để triển khai xây trường diễn ra rất nhanh chóng.

Tuy nhiên điều kỳ lạ ở chỗ, phần đất mà chính quyền địa phương thu hồi nhằm mục đích xây trường học chỉ được sử dụng để xây trường một phần. Còn một phần đất thu hồi còn thừa lại thì bằng một cách nào đó đã bị hô biến thành khu đấu giá đất ở. Quá trình phân lô bán nền phần đất trên diễn ra chóng vánh trước sự ngỡ ngàng của người dân. Mang danh là thu hồi để làm trường học nhưng thực tế nay đã được xây dựng hạ tầng và phân lô bán với giá 20 đến 36 triệu đồng/m2 tùy vị trí. Không nhận được bất kỳ một lời giải thích thỏa đáng nào từ phía chính quyền địa phương khiến người dân phẫn nộ và cảm thấy đây như “một cú lừa”.

Ngoài ra, dự án cũng bị xé nhỏ khi chia làm 2 giai đoạn là Đồng Tía 1, Đồng Tía 2 và khoảng 1000m2 đất của hộ gia đình ông Bùi Bá Trí. Theo phản ánh của người dân, khoảng 1000m2 đất của ông Bùi Bá Trí nằm liền kề trên cùng một thửa đất và cắt ngang giữa dự án Đồng Tía 1 và Đồng Tía 2. Nhưng không hiểu vì lý do gì chỉ riêng phần đất của hộ gia đình ông Trí lại nằm ngoài dự án, không bị thu hồi với mức giá đền bù rẻ như các hộ khác và được ưu tiên cho hộ gia đình ông Trí được hưởng lợi khi cho đấu giá xen kẹt?

Không chỉ lo lắng các cơ sở hạ tầng điện, đường, hệ thống thoát nước của dự án Đồng Tía 1, Đồng Tía 2 sẽ bị cắt ngang không đồng bộ, mất mỹ quan. Nhiều người dân còn có ý kiến bức xúc, nghi ngờ về việc tồn tại “lợi ích nhóm” khi có dấu hiệu cố tình bỏ phần đất của ông Bùi Bá Trí ra khỏi dự án?

Liên quan đến sự việc trên, Phóng viên đã có Giấy giới thiệu và nội dung đề nghị làm việc cụ thể gửi đến UBND huyện Chương Mỹ và các phòng ban chuyên môn liên quan. Tuy nhiên đã nhiều tuần liền trôi qua, Phóng viên vẫn chưa nhận được bất kỳ phản hồi nào từ đơn vị này.

Trao đổi với Phóng viên liên quan đến sự việc vào chiều ngày 13/5, ông Nguyễn Xuân Canh – Phó chủ tịch UBND thị trấn Chúc Sơn cho biết nội dung này UBND huyện cũng đang bố trí để làm việc với các báo nhằm công khai thông tin: “Chỗ này hiện UBND thị trấn và Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Chương Mỹ đang thực hiện theo quy trình thôi, có quyết định chủ trương đầu tư chứ chưa có quyết định thu hồi một cái gì cả. Mới triển khai kế hoạch giải phóng mặt bằng, kiểm đếm hạ tầng. Chỉ có người dân không đồng tình về giá đền bù thế thôi”.

Phó chủ tịch UBND thị trấn Chúc Sơn - Nguyễn Xuân Canh cũng khẳng định đây là dự án xây dựng hạ tầng để bán đấu giá nhằm thu lợi nhuận tạo ngân sách cho địa phương: “Nhà nước quy định là cấp có thẩm quyền được phép thu hồi, xong thì tiền đấu giá đó cũng đầu tư lại cho huyện, cho thị trấn, xây dựng công trình phúc lợi cho địa phương”. ông Canh cho hay.

Liên quan đến hộ ông Bùi Bá Trí được ưu ái bỏ ra khỏi dự án để không bị thu hồi đất với “giá bèo”, ông Nguyễn Xuân Canh cho rằng: “Thực ra hộ nhà ông Trí không phải là không đưa vào dự án,mà là  lúc kiểm đếm có liên quan đến cái tường bao, cán bộ kiểm đếm lúc ấy không xác định được đất ấy là đất ở hay đất ruộng của ông ấy được. Thế là lúc trình với huyện rồi đầu mới lại báo cáo huyện thì huyện bảo thôi nếu mà đã có quyết định phê duyệt rồi, nếu giờ mà làm thì lại phải làm lại từ đầu, quy trình rất phức tạp nên huyện đồng ý cho hộ nhà ông ý được đấu giá xen kẹt. Cái này chúng tôi đã có văn bản báo cáo huyện rồi. Còn quy trình đấu giá xen kẹt như thế nào, lợi nhuận ra sao thì là do huyện chứ mình không nắm sâu về cái đấy”.

Còn về trách nhiệm cụ thể của cá nhân tổ chức kiểm đếm khi để sót hộ ông Bùi Bá Trí ra khỏi dự án ông Canh cho biết thời điểm đó ông chưa được giao phụ trách lĩnh vực nên không biết, không nắm được. Để có thông tin chính xác phải hỏi lại ông Phó chủ tịch đã nghỉ hưu và cán bộ địa chính thời điểm đó (năm 2018-2020) và sẽ trả lời sau.

Về nội dung thu hồi đất để làm trường học nhưng lại bị hô biến thành khu phân lô bán nền ở phía sau trường Tiểu học Chúc Sơn B, ông Nguyễn Xuân Canh phủ nhận liên quan: “Thẩm quyền thị trấn chỉ có tuyên truyền vận động thôi, chỗ đó người ta có bản thiết kế, còn hạ tầng xây dựng đồng bộ hay không là do huyện nắm hết”.

Ông Canh cũng hứa hẹn sẽ báo cáo Chủ tịch UBND thị trấn Chúc Sơn và giao cho cán bộ chuyên môn chuẩn bị thông tin, tài liệu và phát ngôn trả lời cụ thể đến Báo chí theo quy định. “Hồ sơ cán bộ Địa chính cầm hết, chúng tôi sẽ sắp xếp lịch làm việc xong hôm nào đó sẽ mời các anh xuống làm việc”. Nhưng dường như lời hứa này chỉ là “kế hoãn binh” bởi  từ đó đến nay cũng đã gần một tháng trôi qua, dù phóng viên đã cố gắng nhiều lần liên hệ nhưng UBND thị trấn Chúc Sơn vẫn từ chối làm việc và chưa cung cấp được thêm bất kỳ nội dung gì.

Tạp chí Kinh tế tập đoàn sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc trên.

Trong Luật Đất đai 2013 không có điều luật nào quy định việc nhà nước được thu hồi đất của người dân để làm “dự án xây dựng HTKT để bán đấu giá quyền sử dụng đất”. Cần làm rõ đây là dự án đầu tư công hay là dự án mang mục đích thương mại. Nếu là dự án do UBND xã, huyện làm chủ đầu tư để xây dựng hạ tầng, đường giao thông thì đây thuộc lĩnh vực đầu tư công. Theo Luật Đầu tư công, những dự án này phải được quy hoạch và được bố trí nguồn vốn theo kế hoạch. Luật Đầu tư công cũng không cho phép được thu hồi đất, phân lô bán nền đấu giá để lấy kinh phí làm dự án. Còn nếu là dự án thương mại, việc đền bù phải có sự thỏa thuận với người dân chứ không thể áp theo khung giá quy định chung cho các dự án xây dựng công cộng, nếu không sẽ gây thiệt thòi cho người dân, dẫn đến khiếu kiện kéo dài.