Huyện áp dụng chính sách bồi thường không phù hợp với chủ trương của tỉnh?

Vừa qua, VPĐD Tạp chí Kinh tế Tập đoàn khu vực Phía nam nhận được “đơn kêu cứu” của một số hộ dân thuộc Dự án nâng cấp mở rộng đường Đất Sét – Bến Củi tại các xã Lộc Ninh, Truông Mít, Bến Củi, huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh, về việc UBND huyện Dương Minh Châu ra các Quyết định áp dụng mức giá, phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất để nâng cấp đường Đất Sét - Bến Củi, không phù hợp với chủ trương của tỉnh gây ảnh hưởng đến quyền lợi của bản thân.

Theo “đơn kêu cứu” các hộ dân có đất và tài sản trên đất thuộc dự án bị ảnh hưởng, trước đó, UBND tỉnh Tây Ninh đã có các Quyết định số 2517/QĐ-UBND ngày 27/10/2017, về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất để nâng cấp đường Đất Sét - Bến Củi, xã Lộc Ninh, huyện Dương Minh Châu (Quyết định này có kèm theo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư). Quyết định số 245/QĐ-UBND ngày 14/2/2020, về việc phê duyệt giá đất cụ thể để bồi thường đất thực hiện công trình: Đường Đất Sét - Bến Củi, các hộ dân có tài sản nằm trong dự án đã đồng ý và sẵn sàn thực hiện theo chủ trương của Nhà nước. Tuy nhiên, khi áp dụng thì huyện Dương Minh Châu lại đưa ra chính sách khác với Quyết định của UBND tỉnh, gây thiệt thòi lớn cho người dân.

Dự án có tổng chiều dài 16,963 km. Điểm đầu tại ngã ba đường Trà Võ - Đất Sét và đường ĐT.784, điểm cuối đường vào cầu mới qua sông Sài Gòn kết nối với tỉnh Bình Dương. Đây là một trong những dự án trọng điểm của tỉnh Tay Ninh. Tuyến đường này khi hoàn thành sẽ kết nối giao thông giữa tỉnh Bình Dương và Tây Ninh, Thành phố Hồ Chí Minh, sân bay Long Thành và khu vực cảng biển Cái Mép- Thị Vải. Do đó việc đầu tư nâng cấp, mở rộng tuyến đường này là rất cần thiết, cũng như dự án cần sớm hoàn thành đưa vào sử dụng để phát huy hiệu quả kinh tế.

Các hộ dân đề nghị UBND huyện Dương Minh Châu xem xét và xác định lại loại đất cũng như đơn giá bồi thường cho các hộ gia đình; Công khai, minh bạch thông tin về loại đất, giá đất, Bản vẽ sơ đồ quy hoạch chi tiết hiện trạng sử dụng đất.

Quy định của pháp luật bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi thực hiện dự án nâng cấp mở rộng đường quốc lộ

Theo Thạc sĩ - Luật sư Nguyễn Hồ Zdu thuộc đoàn luật sư TP. Hồ Chí Minh, Quy định của pháp luật bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi thực hiện dự án nâng cấp mở rộng đường quốc lộ đó là: Bồi thường về đất theo quy định tại điều 79, Luật đất đai 2013; Nghị định 47/2014/NĐ-CP quy định về bồi thường, hỗ trợ; tái định cư khi nhà nước thu hồi đất và Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật đất đai. Theo đó:

"1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ở, người Việt Nam định cư ở nước ngoài đang sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam mà có đủ điều kiện được bồi thường quy định tại Điều 75 của Luật này khi Nhà nước thu hồi đất thì được bồi thường như sau:

a) Trường hợp không còn đất ở, nhà ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất thu hồi thì được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở; trường hợp không có nhu cầu bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở thì Nhà nước bồi thường bằng tiền;b) c) Trường hợp còn đất ở, nhà ở trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất thu hồi thì được bồi thường bằng tiền. Đối với địa phương có điều kiện về quỹ đất ở thì được xem xét để bồi thường bằng đất ở.

2. Hộ gia đình, cá nhân khi Nhà nước thu hồi đất gắn liền với nhà ở phải di chuyển chỗ ở mà không đủ điều kiện được bồi thường về đất ở, nếu không có chỗ ở nào khác thì được Nhà nước bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở hoặc giao đất ở có thu tiền sử dụng đất"

Bồi thường thiệt hại về nhà, công trình xây dựng có trên đất theo quy định tại điều 89, luật đất đai 2013. Theo đó: "1. Đối với nhà ở, công trình phục vụ sinh hoạt gắn liền với đất của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài khi Nhà nước thu hồi đất phải tháo dỡ toàn bộ hoặc một phần mà phần còn lại không bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật theo quy định của pháp luật thì chủ sở hữu nhà ở, công trình đó được bồi thường bằng giá trị xây dựng mới của nhà ở, công trình có tiêu chuẩn kỹ thuật tương đương.

Trường hợp phần còn lại của nhà ở, công trình vẫn bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật theo quy định của pháp luật thì bồi thường theo thiệt hại thực tế."

- Được hưởng chính sách hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất theo quy định tại điều 83, luật đất đai 2013. Các khoản hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất bao gồm:

a) Hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất;

b) Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm đối với trường hợp thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp; thu hồi đất ở kết hợp kinh doanh dịch vụ của hộ gia đình, cá nhân mà phải di chuyển chỗ ở;

c) Hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở;

d) Hỗ trợ khác.

Cũng theo luật sư Nguyễn Hồ Zdu, Quy trình bồi thường giải phóng mặt bằng bao gồm các bước như:

Thông báo thu hồi đất; Đo đạc, lập hồ sơ thu hồi đất và xác định loại đất thu hồi; Thống kê, kiểm đếm tài sản, cây cối hoa màu; Công khai diện tích, loại đất thu hồi; số lượng tài sản, cây cối, hoa màu tạo lập trên đất, Xây dựng, trình thẩm định, phê duyệt giá đất cụ thể tính tiền bồi thường và giải quyết khó khăn, vướng mắc (nếu có); Lập phương án chi tiết bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; Công khai, lấy ý kiến vào phương án chi tiết bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và tuyên truyền, vận động ký phương án; Thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; Quyết định thu hồi đất và Quyết định phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư; Tổ chức chi trả tiền; Bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư.

Trong quá trình thu hồi đất, thì bồi thường giải phóng mặt bằng là một trong những yếu tố quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến việc thu hồi đất. Đồng thời, nó cũng sẽ giúp đảm bảo được quyền lợi, lợi ích của người bị thu hồi đất và phía chủ đầu tư, dự án thu hồi đất.