Tiếp nhận phản ánh của bạn đọc, Phóng viên đã liên tục có mặt ghi nhận thực tế quá trình thi công xây dựng cải tạo tại ngõ 96, đường Võ Thị Sáu, phường Thanh Nhàn (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội). Theo ghi nhận thực tế, nhà thầu thi công sử dụng hai xe tải mang biển kiểm soát 29C -  557.28 và 29C – 320.44 để vận chuyển phế thải xây dựng phát sinh trong quá trình thi công đến đổ thải và san gạt ra bãi đất trống dưới gầm cầu Thanh Trì.

Theo phản ánh, việc đổ san lấp phế thải tại đây là trái phép, địa điểm đổ thải này không thuộc điểm tiếp nhận phế thải xây dựng được cấp phép. Ngoài ra, nhà thầu thi công còn sử dụng nguyên vật liệu xây dựng có dấu hiệu không đảm bảo, chưa đúng quy định. Cụ thể là việc sử dụng gạch nung (là loại gạch sản xuất từ bằng công nghệ lò vòng lạc hậu) để xây dựng hố ga và nhiều điểm có các đường ống nước không thể sử dựng cấu kiện bê tông đúc sẵn đều được xây dựng thay thế bằng loại gạch nung này.

Trong quá trình ghi nhận thực tế, phóng viên đã ghi nhận việc giám sát lỏng lẻo, tình trạng gây mất an toàn giao thông, ảnh hưởng đến việc đi lại của người dân khi thi công dự án. Nhà thầu thi công không đặt biển tên dự án, biển cảnh báo và chỉ dẫn đầy đủ theo quy định. Công nhân thi công tại đây cũng không có bảo hộ lao động không đảm bảo vệ sinh an toàn lao động.

Thông tư số 13/2017/TT-BXD quy định sử dụng vật liệu xây gạch không nung trong các công trình xây dựng có hiệu lực thi hành từ ngày 01/02/2018.  Theo đó, Thông tư này quy định việc sử dụng vật liệu xây gạch không nung trong các công trình xây dựng dân dụng và công nghiệp để làm tường, vách ngăn và khối xây. Thông tư này áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan tới các hoạt động sản xuất và nhập khẩu vật liệu xây không nung, hoạt động đầu tư xây dựng công trình và các cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng.

Các công trình xây dựng được đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn nhà nước ngoài ngân sách, vốn vay của doanh nghiệp có vốn nhà nước lớn hơn 30% phải sử dụng gạch không nung trong tổng số vật liệu xây dựng với tỷ lệ theo từng địa bàn như sau: Thành phố Hà Nội, Hồ Chí Minh sử dụng 100%; các tỉnh đồng bằng Trung du Bắc bộ, vùng Đông Nam bộ: Tại các khu đô thị từ loại III trở lên sử dụng tối thiểu 90%, tại các khu còn lại sử dụng tối thiếu 70%; các tỉnh còn lại: Tại các đô thị từ loại III trở lên phải sử dụng tối thiểu 70%, tại các khu vực còn lại sử dụng tối thiểu 50%. Các công trình xây dựng từ 09 tầng trở lên phải sử dụng tối thiểu 80% vật liệu xây không nung trong tổng số vật liệu xây. Các công trình có yêu cầu đặc thù không sử dụng vật liệu xây không nung thì phải được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền xem xét, chấp thuận.

Nhà nước khuyến khích sử dụng vật liệu xây không nung vào các công trình xây dựng không phân biệt nguồn vốn, số tầng. UBND cấp tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm chỉ đạo các cơ quan chức năng thanh tra, kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất việc tuân thủ các quy định về việc sản xuất, kinh doanh, sử dụng vật liệu xây không nung trong các công trình xây dựng trên địa bàn.

Theo tìm hiểu, đây là dự án “Cải tạo, sửa chữa đường ngõ ngách phường Thanh Nhàn: Ngõ Đình Đông, Ngõ 96 Võ Thị Sáu; Ngõ 317 Trần Khát Chân và các ngách” với tổng vốn đầu tư hơn 4,3 tỷ đồng. Dự án do UBND quận Hai Bà Trưng làm chủ đầu tư và do Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng (BQLDA ĐTXD) quận Hai Bà Trưng làm đại diện chủ đầu tư. Theo quyết định phê duyệt nhà thầu số 384/QĐ-UBND ngày 08/02/2021 của UBND quận Hai Bà Trưng đã phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu “Gói thầu thi công xây dựng”.

Nhà thầu trúng thầu thi công xây dựng tại dự án này là Liên danh Công ty Cổ phần môi trường đô thị Nguyên Anh và Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại và phát triển Nông Thôn. Giá mời thầu gói thi công xây dựng là 3.640.281.000 đồng, giá trúng thầu là 3.635.605.000 đồng (ba tỷ sáu trăm ba mươi lăm triệu, sáu trăm lẻ năm ngàn đồng), tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách nhà nước cực thấp khi giá trúng thầu chỉ ít hơn giá dự toán hơn 4 triệu đồng.

Theo phản ánh, điều đặc biệt ở chỗ Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại và phát triển Nông Thôn còn là nhà thầu “ruột” của Ban QLDA ĐTXD quận Hai Bà Trưng khi liên tục trúng thầu các dự án lớn của Ban này.

Trước sự việc trên, cung cấp thông tin đến Phóng viên, ông Ngô Thế Anh – Trưởng phòng Dự án 2,  Ban QLDA ĐTXD quận Hai Bà Trưng cho biết riêng hố ga và một số vị trí rãnh không đặt được tấm bê tông đúc sẵn thì sẽ sử dụng gạch thủ công để xây: “Việc sử dụng gạch nung hay không nung có đúng hay sai với  quy định tại thông tư 13 của Bộ Xây dựng thì mình sẽ gửi cho các bạn một phần hồ sơ thiết kế, để các bạn nắm được thiết kế người ta sử dụng gạch nào và khi trám vá thì sử dụng gạch nào”.

Theo hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công đã được phê duyệt do ông Ngô Thế Anh cung cấp cho phóng viên thì nguyên liệu để xây hố ga là bằng gạch chỉ 6,5x10,5x22, vữa xi măng mác 75, thành tiền tổng cộng của việc xây hố ga này là hơn 36 triệu đồng. “Hiện nay đơn vị thi công xây gạch nung là đang thực hiện thi công theo đúng tinh thần của hồ sơ thiết kế, theo hồ sơ thiết kế thì gạch này không phải là gạch không nung”, ông Ngô Thế Anh khẳng định với Phóng viên.

Ông Ngô Thế Anh cũng cho biết về bãi đổ phế thải, theo dự toán là đổ thải tại bãi đổ Nguyên Khê. Tuy nhiên bãi đổ Nguyên Khê đã đầy và đóng cửa từ 2020 nên đơn vị thi công là Công ty Cổ phần môi trường đô thị Nguyên Anh đã có công văn đề xuất với Ban quản lý dự án là đổ thải tại “Bãi xử lý công nghệ nghiền tại khu đất bãi Sông Hồng” tại phường Thanh Trì, (quận Hoàng Mai, Hà Nội). Đơn vị quản lý bãi đổ này là Công ty CP xử lý chất thải xây dựng và đầu tư phát triển môi trường Hà Nội. Còn việc nhà thầu đổ thải không đúng vị trí bãi đổ, xử lý phế thải sai quy định thì ông Thế Anh cho biết sẽ cho kiểm tra lại và thông tin sau.

Liên quan đến sự việc, Phóng viên đã nhiều tuần liền cố gắng liên hệ với liên danh nhà thầu thi công là Công ty Cổ phần môi trường đô thị Nguyên Anh và Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại và phát triển Nông Thôn để có thông tin chính xác, đa chiều. Tuy nhiên, sau nhiều lần liên hệ hẹn lịch làm việc để cung cấp thông tin, phóng viên vẫn bị đại diện nhà thầu là công ty Nguyên Anh từ chối làm việc với lý do: Phóng viên chỉ có Giấy giới thiệu và Thẻ hội viên Hội nhà báo, chưa phải là nhà báo (chưa có Thẻ nhà báo - PV) nên lãnh đạo công ty chưa tiếp?!

Việc Liên danh nhà thầu thi công tự ý thay đổi vị trí đổ thải, không thực hiện đúng theo công văn đề xuất, đổ san lấp phế thải sai quy định có dấu hiệu thu lợi bất chính và là cố tình vi phạm pháp luật. Rất mong UBND quận Hai Bà Trưng cùng các cơ quan chức năng TP. Hà Nội nhanh chóng vào cuộc điều tra làm rõ.

Tạp chí Kinh tế tập đoàn sẽ tiếp tục làm việc với các cơ quan chức năng để làm rõ về hồ sơ pháp lý của “Bãi xử lý công nghệ nghiền tại khu đất bãi Sông Hồng” tại phường Thanh Trì do công ty CP xử lý chất thải xây dựng và đầu tư phát triển môi trường Hà Nội quản lý. Liệu bãi đổ phế thải mà nhà thầu đề xuất đổ và được Ban QLDA quận Hai Bà Trưng chấp thuận cho đổ thải thực sự có khả năng xử lý phế thải hay không? Bãi đổ này đã được UBND TP Hà Nội cấp phép và chấp thuận ĐTM sau thời gian thí điểm? Đồng thời, làm rõ trách nhiệm của Ban QLDA ĐTXD quận Hai Bà Trưng, đơn vị tư vấn thiết kế, đơn vị tư vấn giám sát và các cơ quan chức năng hữu quan trong việc tổ chức đấu thầu, phê duyệt hồ sơ thiết kế dự toán và một số tồn tại trong quá trình thi công xây dựng dự án này trong bài viết tiếp theo.