Năm 2020, mức giảm trừ cho cá nhân tăng từ 9 triệu đồng lên 11 triệu đồng/tháng; người phụ thuộc từ 3,6 triệu đồng lên 4,4 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, không phải tất cả cá nhân có thu nhập đều phải quyết toán thuế, mà chỉ thực hiện khi có số thuế phải nộp thêm hoặc có số thuế nộp thừa và có đề nghị hoàn thuế.

Theo hướng dẫn của Tổng cục Thuế, cá nhân thực hiện ủy quyền quyết toán cho tổ chức trả thu nhập trong trường hợp có thu nhập duy nhất tại một nơi theo hợp đồng lao động. Cá nhân có thu nhập duy nhất tại một nơi theo hợp đồng lao động đồng thời có thu nhập vãng lai ở các nơi khác, nhưng bình quân tháng trong năm không quá 10 triệu đồng và đã được khấu trừ thuế TNCN 10% cũng được ủy quyền quyết toán cho tổ chức trả thu nhập.

Người lao động được điều chuyển từ tổ chức cũ đến tổ chức mới do tổ chức cũ sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp hoặc tổ chức cũ và tổ chức mới trong cùng một hệ thống, thì cá nhân được ủy quyền quyết toán thuế cho tổ chức mới. Thời hạn nộp hồ sơ quyết toán thuế năm 2020 đối với cá nhân khai quyết toán thuế trực tiếp với cơ quan thuế chậm nhất là ngày 30/4/2021, kéo dài thêm một tháng so với quy định trước đây, trong khi thời hạn hộp hồ sơ quyết toán thuế TNCN năm 2020 đối với tổ chức trả thu nhập vẫn giữ nguyên là ngày 31/3/2021 (ngày cuối cùng của tháng thứ 3 sau khi kết thúc năm tài chính).

Theo ông Huy, kể từ ký tính thuế năm 2020, thực hiện Luật Quản lý thuế năm 2019, các quy định về quản lý thuế TNCN có rất nhiều thay đổi liên quan đến các khoản thu khác của hộ kinh doanh, cá nhân cho thuê tài sản.

Cụ thể, tổ chức, cá nhân trả thu nhập không phát sinh khấu trừ thuế TNCN theo tháng, quý vẫn phải khai thuế. Tổ chức hợp tác kinh doanh với cá nhân, thì cá nhân không trực tiếp khai thuế. Tổ chức có trách nhiệm khai thuế giá trị gia tăng đối với toàn bộ doanh thu của hoạt động hợp tác kinh doanh mà không phân biệt hình thức phân chia kết quả hợp tác kinh doanh, đồng thời khai thay và nộp thay thuế TNCN cho cá nhân hợp tác kinh doanh. Trường hợp tổ chức hợp tác kinh doanh với cá nhân là hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh mà cá nhân có ngành nghề đang hoạt động cùng với ngành nghề hợp tác kinh doanh với tổ chức, thì tổ chức và cá nhân tự thực hiện khai thuế tương ứng với kết quả thực tế hợp tác kinh doanh.

Tổ chức chi trả các khoản thưởng, hỗ trợ đạt doanh số, khuyến mại, chiết khấu thương mại, chiết khấu thanh toán, chi hỗ trợ bằng tiền hoặc không bằng tiền khác cho cá nhân là hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán, thì tổ chức có trách nhiệm khai thuế thay và nộp thuế thay cho cá nhân.

Ông Đặng Ngọc Minh, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, theo quy định mới, kể từ năm 2021, tổ chức chịu trách nhiệm khai thay và nộp thuế thay cho cá nhân nhận cổ tức bằng chứng khoán; nhận thưởng bằng chứng khoán; được ghi nhận phần vốn tăng thêm do lợi tức ghi tăng vốn…, thay vì để cá nhân tự phải khai thuế và nộp thuế như trước đây. Thời điểm khai thuế thay và nộp thuế thay được thực hiện khi cá nhân phát sinh chuyển nhượng chứng khoán cùng loại, chuyển nhượng vốn, rút vốn.

“Nếu nhận cổ phiếu bằng tiền mặt, thì ngay khi chi trả cho cá nhân, tổ chức chi trả thu nhập sẽ khấu trừ ngay 5% và thay mặt cá nhân nộp vào ngân sách nhà nước. Nếu nhận cổ tức bằng cổ phiếu, thì chỉ khi bán cổ phiếu, công ty chứng khoán mới thực hiện khấu trừ (5% giá trị giao dịch) và thay mặt cá nhân khai thuế, nộp thuế vào ngân sách nhà nước. Giải sử cá nhân sở hữu 100.000 cổ phiếu của công ty A và được trả cổ tức 20.000 cổ phiếu. Sau một thời gian, cá nhân bán 5.000 cổ phiếu, rồi bán tiếp 7.000 cổ phiếu, 3.000 cổ phiếu, 8.000 cổ phiếu…, thì cứ mỗi lần bán, công ty chứng khoán khấu trừ 5% theo mệnh giá 10.000 đồng trong trường hợp giá trị cố phiếu giao dịch trên thị trường chứng khoán trên 10.000 đồng/cổ phiếu và khấu trừ 5% theo giá trị giao dịch nếu giá trị giao dịch dưới 10.000 đồng/cổ phiếu cho đến khi đủ 20.000 cổ phiếu”, ông Minh giải thích.

Theo ông Minh, thực hiện quy định mới, cá nhân đầu tư chứng khoán có lợi hơn. Với nền tảng công nghệ thông tin hiện nay thì việc công ty chứng khoán khai thuế, tính thuế, nộp thuế thay cho cá nhân có cổ phiếu thưởng, cổ tức được trả bằng cổ phiếu không khó, kể cả việc cá nhân liên tục thực hiện lệnh mua bán nhiều mã cổ phiếu trên sàn chứng khoán.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, năm 2019 có trên 6,89 triệu người nộp thuế TNCN từ tiền lương, tiền công với số tiền 79.219 tỷ đồng. Thực hiện mức giảm trừ gia cảnh mới (11 triệu đồng và 4,4 triệu đồng/tháng), thì phần lớn trong tổng số hơn 3,057 triệu người hiện nộp thuế ở bậc 1 sẽ không phải nộp thuế TNCN năm 2020. Những người nộp thuế ở các bậc thuế còn lại đều được giảm số thuế phải nộp, qua đó dự kiến giảm thu ngân sách nhà nước xuống còn 68.921 tỷ đồng, bình quân số thu ngân sách nhà nước thu từ thuế TNCN giảm khoảng 13%.