Thanh tra TP.Hồ Chí Minh vừa công bố kết luận thanh tra việc chấp hành quy định pháp luật trong thực hiện Dự án nhà ở tái định cư kết hợp kinh doanh tại phân khu số 11B đường Nguyễn Hữu Thọ, xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè do Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại - Sản xuất - Xây dựng Đông Mê Kông (gọi tắt là Công ty Đông Mê Kông) làm chủ đầu tư.

Theo kết luận thanh tra, qua thanh tra phát hiện nhiều sai phạm thiếu sót từ khi chuẩn bị đầu tư đến thực hiện đầu tư dự án, thể hiện sự thiếu trách nhiệm của chủ đầu tư và sự thiếu kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ của các cơ quan nhà nước trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về đầu tư, đất đai, xây dựng, nhà ở, kinh doanh bất động sản, thuế.

Cụ thể, Công ty Đông Mê Kông chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất, chưa hoàn thành thủ tục về quyền sử dụng đất, chưa kê khai với chính quyền địa phương về việc triển khai dự án, chưa báo cáo định kỳ 3 tháng/lần về tình hình thực hiện dự án, chưa xây dựng và bàn giao các công trình hạ tầng kỹ thuật.

Chủ đầu tư tự ý sử dụng đất tại Phân khu 11B để đầu tư xây dựng công trình khi chưa được cơ quan có thẩm quyền giao đất trên thực địa, xây dụng công trình ngoài phạm vi cho phép, sử dụng nhà thầu thi công xây dựng không có chứng chỉ năng lực hoạt động.

Công ty Đông Mê Kông bán 298 căn hộ tại dự án khi chưa được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận. Đến nay, dự án đã trễ hạn hơn 24 tháng nhưng vẫn chưa hoàn thành bàn giao đưa công trình vào sử dụng, chưa quyết toán đầu tư nên chưa có căn hộ để bàn giao cho TP.Hồ Chí Minh phục vụ mục tiêu tái định cư cho người dân.

Để xảy ra những vi phạm nêu trên, trách nhiệm chính và trực tiếp thuộc về đại diện theo pháp luật Công ty Đông Mê Kông; các cơ quan nhà nước như UBND xã Phước Kiển, lãnh đạo UBND huyện Nhà Bè, lãnh đạo Thanh tra Sở Xây dựng và lãnh đạo các Sở: Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường được phân công tại thời kỳ có liên quan chịu trách nhiệm trong giám sát, kiểm tra, quản lý nhà nước thực hiện dự án theo phân cấp.

Về nghĩa vụ nộp thuế, Công ty Đông Mê Kông hợp tác cùng Công ty cổ phần Kinh doanh Quốc tế Anpha (Công ty Anpha) bán 298 căn hộ tại dự án nhưng chưa kê khai doanh thu, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp từ việc bán căn hộ. Bên cạnh đó, Công ty Anpha chỉ xuất hóa đơn và kê khai doanh thu từ hoạt động môi giới và kinh doanh bất động sản với Công ty Đông Mê Kông với số tiền hơn 24,6 tỉ đồng, không kê khai phần doanh thu còn lại hơn 23,6 tỉ đồng là có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế.

Trách nhiệm thuộc về đại diện theo pháp luật của Công ty Đông Mê Kông, Công ty Anpha tại thời kỳ có liên quan.

Kết luận thanh tra cũng nêu rõ, Công ty Đông Mê Kông thế chấp phần đất rộng 22.931 m2 thuộc Phân khu 11B cho Ngân hàng VPBank khi khu đất này chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là chưa thực hiện đúng quy định theo luật Đất đai năm 2013. Trách nhiệm thuộc về đại diện pháp luật Công ty Đông Mê Kông và Ngân hàng VPBank thời kỳ có liên quan.

Cũng theo kết luận thanh tra, Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng khi chủ đầu tư chưa được duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình, chưa được cơ quan có thẩm quyền bàn giao đất trên thực địa, chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chưa được UBND H.Nhà Bè điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết 1/500 khu dân cư Đông Mê Kông.

Từ những sai phạm nêu trên, Chánh thanh tra TP.Hồ Chí Minh kiến nghị và đã được Chủ tịch UBND TP.HCM thống nhất, kết luận chỉ đạo nhiều nội dung.

Theo đó, Công ty Đông Mê Kông phải chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, khẩn trương thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính đối với phần đất được nhà nước giao có thu tiền sử dụng đất theo đúng và các khoản thuế, phí, lệ phí khác tại dự án. Trong khi chờ kết luận về việc xác định lại giá trị quyền sử dụng đất, công ty phải tiếp tục đóng số tiền 50,1 tỉ đồng theo thông báo của Cục Thuế TP.Hồ Chí Minh và quyết định thu hồi tiền của Thanh tra TP.Hồ Chí Minh. Nếu công ty tiếp tục chậm trễ, chây ỳ trong việc thực hiện nghĩa vụ tài chính thì UBND TP.Hồ Chí Minh sẽ giao Sở Tài nguyên Môi trường xem xét, đề xuất thu hồi dự án để xử lý theo quy định.

Khẩn trương thực hiện các thủ tục gia hạn dự án, nêu rõ các cam kết về tiến độ, khả năng tài chính để tiếp tục xây dựng hoàn chỉnh các hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị, hạ tầng xã hội; hoàn thành và bàn giao 320 căn hộ tái định cư cho UBND huyện Nhà Bè trong quý 4/2021.

Công ty Đông Mê Kông phải chịu trách nhiệm giải quyết các khiếu nại, kiến nghị của khách hàng mua căn hộ tại Dự án theo quy định của pháp luật.

Nhằm đảm bảo quyền lợi cho các hộ dân có đất bị thu hồi, công ty phải cam kết và chịu trách nhiệm chi trả khoản tiền tương đương phí tạm cư để hỗ trợ cho các hộ dân trong trường hợp bàn giao căn hộ trễ hạn so với thời gian cam kết, khoản hỗ trợ này được tình từ thời điểm cam kết bàn giao căn hộ vào cuối quý 4/2021 đến thời điểm bàn giao căn hộ thực tế.

Kết luận thanh tra cũng nêu, giao Sở Xây dựng xử lý theo thẩm quyền đối với các vi phạm pháp luật về xây dựng, nhà ở, kinh doanh bất động sản của Công ty Đông Mê Kông, đồng thời tăng cường quản lý, giám sát, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật của chủ đầu tư.

Giao Cục trưởng Cục thuế TP.Hồ Chí Minh có trách nhiệm kiểm tra việc bán các căn hộ tại dự án nhưng chưa kê khai doanh thu, thuế giá trị gia tăng, thu nhập doanh nghiệp vi phạm pháp luật về thuế để xử lý theo quy định của pháp luật, nếu có dấu hiệu tội phạm trốn thuế thì chuyển cơ quan cảnh sát điều tra xử lý.

Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng, Công ty Đông Mê Kông về phương án tiếp nhận, sử dụng và triển khai bàn giao căn hộ tái định cư cho hộ dân. Lãnh đạo UBND TP.Hồ Chí Minh cũng giao giám đốc các sở: Xây dựng, TN&MT, Cục trưởng Cục thuế và Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của các tập thể, cá nhân thuộc quyền quản lý có thiếu sót, sai phạm.

Thanh tra TP.Hồ Chí Minh cũng đề nghị Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - Chi nhánh TP.Hồ Chí Minh kiểm tra việc thế chấp phần đất diện tích 22.931 m2 thuộc Phân khúc 11B liên quan đến Hợp đồng tín dụng số 268/2016/HDTD/CMB ngày 23/12/2016 giữa VPBank và Công ty Đông Mê Kông để xử lý theo quy định của pháp luật.

Trong đợt công bố thông tin doanh nghiệp nợ thuế kỳ 1/2020 của Cục thuế TP.HCM có 535 doanh nghiệp nợ thuế với tổng số tiền nợ là 3.186 tỷ đồng, trong đó Công ty TNHH DV-TM-SX-XD Đông Mê Kông (Công ty Đông Mê Kông) nợ thuế hơn 114 tỷ đồng.