Theo Báo cáo Kinh tế số Đông Nam Á (SEA) 2020 do Google, Temasek và Bain & Company công bố chiều ngày 10/11/2020, ngành thương mại điện tử Việt Nam tăng trưởng 46% trong năm 2020 và là nước có tỷ lệ người dùng internet mới cao nhất trong khu vực Đông Nam Á. Bất chấp dịch bệnh, nền kinh tế số Việt Nam vẫn tăng trưởng mạnh mẽ với tổng giá trị đạt 14 tỷ USD.

Đại dịch Covid-19 tác động khủng khiếp đến mọi mặt của nền kinh tế, trong đó rõ nhất ở nền kinh tế số. Năm 2020, hơn một phần ba người dùng kỹ thuật số bắt đầu sử dụng dịch vụ trực tuyến lần đầu, trong số đó, 95% có ý định tiếp tục dùng các dịch vụ trực tuyến ngay cả sau đại dịch. Điều đáng ghi nhận là phần lớn số người dùng internet mới đến từ các khu vực ngoại thành, đặc biệt là ở các nước Malaysia, Indonesia và Philippines.  

Bất chấp môi trường kinh tế đầy thách thức, các lĩnh vực kỹ thuật số của Đông Nam Á tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, đạt 100 tỷ USD trong năm nay và đang trên đà vượt mốc 300 tỷ USD vào năm 2025.

Tuy nhiên, đã có một sự thay đổi lớn trong các ngành đóng góp vào nền kinh tế số của khu vực. Thương mại điện tử đã nổi lên như một ngành lớn nhất, tăng 63% đạt 62 tỷ USD năm 2020 và dự kiến sẽ tiếp tục quỹ đạo tăng trưởng, đạt 172 tỷ USD vào năm 2025. Nền kinh tế số trong khu vực, bao gồm Singapore, Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan và Việt Nam có 40 triệu người dùng internet mới trong năm nay, nâng tổng số lên 400 triệu tính đến thời điểm hiện tại. Tại Việt Nam, trong khoảng thời gian giãn cách xã hội, người dùng bắt đầu tìm kiếm giải pháp cho những vấn đề đột ngột phát sinh thông qua mạng internet. Rất nhiều người đã dùng thử các dịch vụ kỹ thuật số mới. Cụ thể, trong tổng số người sử dụng dịch vụ kỹ thuật số, người dùng mới tại Việt Nam chiếm đến 41%, là nước có tỷ lệ người dùng internet mới cao nhất trong khu vực Đông Nam Á, và 94% số người dùng mới này định tiếp tục sử dụng các dịch vụ đó kể cả sau đại dịch.

Trước khi dịch Covid-19 xuất hiện, người Việt Nam thường dành 3,1 giờ/ngày để truy cập internet cho mục đích cá nhân. Trong khoảng thời gian thực thi giãn cách xã hội trên diện rộng, con số này đã tăng vọt lên 4,2 giờ/ngày và hiện ở mức 3,5 giờ/ngày. Tính bình quân, cứ 10 người dùng thì có tới 8 người cho rằng công nghệ là công cụ rất hữu ích trong thời gian diễn ra đại dịch, công nghệ đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày của mọi người.

Từ đầu năm đến nay, dù ảnh hưởng bởi dịch bệnh nhưng nền kinh tế kỹ thuật số của Đông Nam Á vẫn tăng trưởng mạnh mẽ. Trong đó, việc áp dụng và sử dụng thương mại điện tử, giao đồ ăn và truyền thông trực tuyến đã tăng mạnh. Người tiêu dùng và các doanh nghiệp vừa và nhỏ trở nên cởi mở hơn và quen với các giao dịch trực tuyến nên dịch vụ tài chính kỹ thuật số có nhiều thuận lợi, tạo đà cho phát triển về lâu dài.

Cũng theo Báo cáo Kinh tế số Đông Nam Á (SEA) 2020, với sự gia tăng thói quen sử dụng các dịch vụ trực tuyến của người dùng cá nhân và doanh nghiệp, thanh toán kỹ thuật số tiếp tục tăng trưởng từ 600 tỷ USD trong năm 2019 lên 620 tỷ USD vào năm 2020 và dự kiến đạt 1,2 nghìn tỷ USD vào năm 2025.

Cùng với thanh toán trực tuyến, truyền thông trực tuyến cũng tăng 22%, đạt 17 tỷ USD vào năm 2020. Điều này được thúc đẩy bởi sự gia tăng bứt phá của các nhà cung cấp dịch vụ phát video trực tuyến (video streaming), mức tăng trưởng đạt 12 lần ở Việt Nam và 18 lần ở Thái Lan.

Dù khó khăn nhưng đầu tư cho công nghệ trong khu vực tiếp tục khởi sắc với số lượng thương vụ tăng 17% từ nửa đầu năm 2019 đến năm 2020. Tuy nhiên, tổng giá trị thương vụ giảm nhẹ từ 7,7 tỷ USD xuống 6,3 tỷ USD so với cùng kỳ, nguyên nhân là do sự sụt giảm trong các khoản đầu tư lớn vào “kỳ lân” (công ty khởi nghiệp đã ở giai đoạn phát triển có giá trị đạt hơn 1 tỷ USD). Điều này có nghĩa là các khoản đầu tư nhỏ hơn không phải cho “kỳ lân” tiếp tục tăng lên, chiếm hơn một nửa (53%) tổng giá trị thương vụ, so với 34% cùng kỳ năm trước.

Giá trị thương vụ trong lĩnh vực tài chính kỹ thuật số cũng đã nhảy vọt lên 835 triệu USD trong nửa đầu năm 2020, so với 475 triệu USD cùng kỳ năm 2019. Số lượng giao dịch trong giai đoạn này đã tăng 24% so với năm 2019.